Tijdschrift Landwerk, november 2015

cover-Landwerk-2015-5

In het tijdschrift van Landwerk deze keer:

De nieuwe ronde agrarisch natuurbeheer

Over enkele maanden treedt het nieuwe stelsel voor agrarisch natuurbeheer in werking met meer verantwoordelijkheid voor de agrariërs en samenwerking met andere gebiedspartijen. Als het goed is zijn de collectieven klaar met hun gebiedsaanvragen. Een mooi moment dus voor Landwerk om een rondje langs de velden te maken.

Politiek gekrakeel voorkomen met omgevingsmanagement

Er kan veel mis gaan als bewoners de hakken in het zand zetten bij een windpark dat vanwege nationaal belang in hun achtertuin wordt neergezet. Om dat te stroomlijnen organiseert het ministerie van Infrastructuur en Milieu in samenwerking met de energiesector pilots met ‘omgevingsmanagement’. Dat lijkt te werken, maar is het democratisch?

Moet het Nederlandse landschap echt worden gered?

Enkele opiniemakers zeiden de afgelopen maanden dat het slecht gaat met het Nederlandse landschap en dat het gered moet worden. Er is volgens hen een nauwere monitoring van de kwaliteit van het landschap noodzakelijk is en hebben daartoe een heus Landschapsobservatorium opgericht. Wat is er aan de hand, vragen Henk Baas en Frank Strolenberg van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed zich af.

Van ‘Bulderbos’ tot ‘Groeiend Verzet’

De Nederlandse natuurbescherming begon in 1906 met de aankoop van het Naardermeer. In de loop der tijd groeide het areaal natuurgebied gestaag. Vanaf de jaren tachtig kwamen daar nieuwe, vaak radicale protestnatuurgebiedjes bij. Sommige van die gebieden zijn, misschien wel tegen wil en dank, uitgegroeid tot voorbeelden van het nieuwe natuurbeleid van staatssecretaris Dijksma.

Over de kracht van collectief beheer

Beleidsmakers, terreinbeheerders en waterschappen vragen zich vaak af of lokale initiatieven wel in staat zijn om ook op de langere termijn water te beheren, landschap te onderhouden of goede zorg te leveren. Volgens historica Tine de Moor laat de eeuwenlange geschiedenis van gildes, marken en waterorganisaties juist zien dat lokale organisaties vaak veel beter in staat zijn om lokale problemen op een duurzame manier op te lossen.

Rijksoverheid moet vertrouwen terugwinnen

Peter Paul Witsen schreef in opdracht van het College van Rijksadviseurs een essay over het fenomeen van ruimtelijke kwaliteit, naar aanleiding van de nieuwe Omgevingswet. Zijn conclusie is dat de Rijksoverheid zich moet bezinnen als systeemverantwoordelijke en als investeerder. “Het vertrouwen terugwinnen is wel een opgave.”

Naar de oorsprong van regels

Bestemmingsplannen hebben geen goede naam. Als je iets wilt (‘je hebt een goed plan’), krijg je vaak te horen dat het niet past in het bestemmingsplan. Regels liggen dwars. Gemeenten zoeken naar nieuwe wegen om niet de regels leidend te laten zijn. De gemeente Peel en Maas besloot hun aanpak van ‘eerst beleid dan regels’ te evalueren.