Wie is er verantwoordelijk voor het Nederlandse landschap?

Met het verschijnen van de structuurvisie infrastructuur en ruimte is het Nederlandse landschapsbeleid op nationaal niveau beëindigd. Niet gedecentraliseerd, maar stopgezet. Daarmee hangt de verantwoordelijk van de overheid voor het landschap in de lucht. Wie wil, mag ‘m pakken.

Hoog tijd voor een goed gesprek over de vraag wie verantwoordelijk is voor het Nederlandse landschap. Of wie zich verantwoordelijk voelt. Dat organiseert Landwerk op vrijdag 20 juni tijdens de Landschapstriënnale 2014 in Park Lingezegen. We gaan het debat voeren met vertegenwoordigers van de overheid (onder meer gedeputeerde Jan Jacob van Dijk van de provincie Gelderland, dijkgraaf Roelof Bleker van Waterschap Rivierenland en wethouder Gert-Jan te Gronde van gemeente Winterswijk), van maatschappelijke organisaties (Marieke van der Werf van Landschapsbeheer Nederland en Sylvo Thijsen van Staatsbosbeheer), van het Planbureau voor de Leefomgeving (Keimpe Wieringa) en de Rijksadviseur voor Landschap en Water Eric Luiten. Ook zal er een vertegenwoordiger van het rijk aansluiten.

Wat is er aan de hand?

De klassieke manier van regelgeving is voorbij, DLG wordt opgeheven, landinrichting bestaat ongeveer niet meer, ruimtelijke ordening wordt steeds meer procesbegeleiding. Het beleid is er met name op gericht het initiatief over te laten aan particulieren en ondernemers onder verantwoordelijkheid van met name de provincie maar ook gemeenten. Dan dienen zich twee vragen aan.
Hoe zit het dan nog met de rijksverantwoordelijkheid, hoe kan de discussie ook daar plaats vinden? Met name omdat er tal van belangrijke nationale vraagstukken zijn als Delta-metropool, Europees landbouwbeleid, grote parken/landschappen nieuwe stijl (om blijvend ‘ruimte te houden om vrij te kunnen ademen’, leidend thema van de Landschapstriënnale), energielandschappen, klimaatverandering, enz.
En, gaan de provincies en gemeenten verantwoordelijkheid nemen voor het landschap? Op welke manier gaan ze dit invullen?

Als de discussie en planvorming voor het landschap in de komende decennia dus op ander podium plaatsvinden, laten we ons dan goed voorbereiden. Het midzomerlandschapsdebat draagt hieraan bij.

Meer lezen

Het achtergrondartikel ‘Van wie is het landschap?’ van Rijksadviseur Eric Luiten op Trouw.nl >

Het advies van het College van Rijksadviseurs aan staatssecretaris Dijksma over de Europese Landschapsconventie >

De reactie van staatssecretaris Dijksma op dit advies >

De reactie van Landschapsbeheer Nederland op staatssecretaris Dijksma >

De ingezonden brief van Hank Barteling (De12Landschappen) en Marieke van der Werf (Landschapsbeheer Nederland) in Trouw >

Programma

Canon van het Nederlandse landschap

Bij Boerderij De Bredelaar vindt u ook de grote fototentoonstelling ‘Canon van het Nederlandse landschap’. Hierin komt de variatie en rijkdom van ons landschap prachtig in beeld. De canon wordt, na het succes bij de Landschapstriënnale in Apeldoorn, opnieuw opgesteld in de openlucht midden in het agrarisch cultuurlandschap van Park Lingezegen. Zo vormt deze tentoonstelling het aanschouwelijke decor voor de discussie die we willen voeren over de toekomst van ons gemaakte landschap, ons grootste cultureel erfgoed.