Tijdschrift Landwerk, december 2018

In Landwerk nummer 4 o.a.

Reconstructie in de praktijk

De reconstructie van de zandgebieden is historisch gezien een mislukking. Veel overleg is er geweest, er is eindeloos vergaderd, maar in de praktijk is er niets van terecht gekomen. Zo zullen beleidsmakers en wetenschappers erop terug kijken. In de praktijk is de reconstructie echter nog niet voor iedereen afgelopen, zo blijkt uit het relaas van Geert Jan van Veen en Janka Borgo uit Boekel.

Landschapstriënnale

De eerste Landschapstriënnale in 2008, in Apeldoorn, vond plaats in een tijd dat landschap nog op de agenda stond en het rijk een centrale rol speelde bij grote ruimtelijke opgaven en inrichtingsprojecten. Het afgelopen decennium trok het rijk zich terug, werd het landschap te vondeling gelegd en werden landinrichting en de Dienst Landelijk Gebied bij het oud papier gezet. Maar de laatste jaren lijkt landschap een comeback te maken en is het geen doodzonde meer om te pleiten voor een robuuste, landelijke visie op de grote ruimtelijk opgaven. Luidt de Landschapstriënnale van 2020 een nieuwe tijd in voor de inrichting van Nederland? Landwerk sprak
hierover met Eric Luiten, voorzitter van de Landschapstriënnale, en Marco Vermeulen, beoogd curator van de Landschapstriënnale van 2020. Een terugblik en een vooruitblik.

Kringlooplandbouw

Landbouwminister Carola Schouten wil dat Nederland in 2030 koploper is in kringlooplandbouw. De uitdaging is volgens haar om met zo min mogelijk grondstoffen en dus minder belastend voor het milieu ons voedsel te produceren. Goed idee, vindt vrijwel iedereen, maar hoe dan? Landwerk maakt een rondgang langs betrokken organisaties.

Natuurontwikkeling en waterberging in Westerkwartier

Ten westen van Groningen Stad ligt het Zuidelijk Westerkwartier, een kleinschalig landbouwgebied met historische boerderijen en veel houtsingels. Dankzij de gevarieerde ondergrond is het landschap zeer afwisselend. Er zijn zandruggen, veengronden met petgaten en zeekleigebieden. Bodemdaling en klimaatverandering maken ook hier maatregelen tegen wateroverlast noodzakelijk. De provincie Groningen en het waterschap Noorderzijlvest werken samen met gebiedspartners – zoals terreinbeherende organisaties (SBB en SGL), gemeenten, waterschappen, boer en natuur (collectief West), LTO, ondernemersvereniging toerisme Westerkwartier (OVTW) – aan een gebiedsinrichting, waarbij waterberging en natuurontwikkeling hand in hand gaan. De cultuurhistorische waarde van het gebied vraagt om een zorgvuldige landschappelijke inpassing van de inrichtingsmaatregelen. Menno van der Meer is projectleider bij het waterschap. Hij vertelt hoe de plannen gerealiseerd worden

PAS mist samenhang

Het Europese Hof schreef een kritisch advies over de Programmatische Aanpak Stikstof. Een mooi idee, maar moet nog veel beter. In de praktijk is er namelijk te weinig koppeling tussen een daadwerkelijk natuurverbetering en een daadwerkelijke daling van de stikstoflast.

Windmolenpark splijt Veenkoloniën

Windmolens roepen verzet op van omwonenden – dat is niets nieuws. Verschil is er wel. In de Veenkoloniën van Drenthe en Groningen lijkt de weerstand ongekend heftig. Wat is er aan de hand?

Oosterwold

In de ruimtelijke ordening van vandaag zijn even subtiele als ingrijpende veranderingen aan de gang tussen bebouwde kom en buitengebied. Wij noemen dit proces de transformatie naar tussenland. Een eerste voorbeeld hiervan is te vinden tussen Almere en Zeewolde: Oosterwold. In Oosterwold versmelten stad en landbouw tot nieuwe woonvormen.

Onderwaterdrainage

Een van de weinige technische oplossingen om bodemdaling in het veenweidegebied tegen te gaan is onderwaterdrainage. In de zomer droogt het veen niet of minder uit en in de winter staat het water iets lager als normaal. En hoewel er al heel veel wordt aangelegd en er veel subsidies beschikbaar zijn, staat de methodiek opeens ter discussie. Volgens critici is er nog nauwelijks goed gemeten, zijn de positieve effecten minimaal, zal het geen oplossing zijn van de CO2-uitstoot en is het hooguit een tijdelijk oplossing: het veen daalt iets minder snel en is dus geen duurzame oplossing.